Dünya Ekonomik Forumu

6 Haziran 2012 Çarşamba günü yayınlandı Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Suriye’deki olaylar konusunda uluslararası camiayı eleştirerek, “Uluslararası camia birleşmedi, tek ses vermedi. Esad bu zafiyetten yararlandı, daha fazla zaman kazandı” dedi.

Davutoğlu, Swiss Otel’de düzenlenen “ Dünya Ekonomik Forumu”nda “Arap Baharı” oturumuna katıldı.

Oturumda konuşan Bakan Ahmet Davutoğlu, Arap Baharı Tunus’ta başladığı zaman “Tarihin doğal akışı nedir? Tarihin doğru tarafında duran kimdir; Mübarek mi, Mısır’daki gençler mi” sorularına cevap arandığını belirterek, “Doğal bir akış, bir komplo yok. Arap Baharı bireylerin başlattığı bir şey, saygı duymak gerek. Soğuk Savaş'ın sona erişinden 20 yıl sonraki gelişmeler var. Son 20 yılda üç deprem yaşadık. En son 2011 ekonomik siyasi depremini yaşıyoruz. Genç Arap nesiller üç aşamada kaybeden oldu. 11 Eylül yüzünden suçlandılar. Bence doğal bir süreçtir, doğru gidişata bakmalıyız. Bizim bölgemizde Soğuk Savaş bitiyor. Benim kızım evde daktilomu bana gösterdi, ‘baba bu ne’ dedi.

Daktilonun ne olduğu bilmiyordu. Mübarek ve Bin Ali daktilo kullanırken de vardı, bilgisayar kullanırken de vardı. Twitter çıktığında hala iktidardaydılar. Bu doğal akışıdır” diye konuştu.

Suriye meselesine de değinen Davutoğlu, “Bence Esad’ın geçen sene büyük şansı vardı. Ocak ayında Başbakan ile Halep’e gittik. Mısır’daki gösterileri Esad övüyordu. 9 yıldır iyi ilişkiler vardı. 62 kez Şam’a gittim. Arap Baharı'ndan önce sistem daha katılımcı olsun diye konuştuk. Sözler verdi, Türkiye’de yaptıklarımızı yapmak istedi. Tunus’ta olanların her yere sıçrayacağını gördük, en zor olacak yerin Suriye olduğunu biliyorduk. Esad’ın, Mübarek ve Bin Ali’ye göre İsrail’e olan tutumundan dolayı bir halk desteği vardı. Ama o fırsatı kaçırdı. 4-5 ay çok aşırı güç kullanmasına rağmen diyalog kurmaya çalıştık. Suriye halkı o dönemde reform istiyordu. Liderlerin değişmesini istemiyordu. O ordularını kullandı. Suriye’de de üst rütbelilerin yüzde 85’i gibi bir gruptan hemen korktuk. 'Orduyu bu işte kullanma' dedik. Bu çatışma orduyla halkın çoğuna karşı gerçekleşti. Esad’ın bütün meşruiyetini aldı götürdü. Bu kimin ordusu? Esad yaşanan olaylarla ilgili ‘birkaç yüz terörist’ dedi.

10 ay ikna etmeye çalıştık. İyi niyeti vardı belki ama sonra geçen 9 Ağustos ziyaretimden sonra 6.5 saat konuştuk her şeyi konuştuk. Yaşadığı bir kısır döngüydü. Onun yaşadığı beynindeki otokratik rejim illüzyonudur. Kısır döngü döndü döndü, sistem getirdi” ifadelerini kullandı.

Uluslararası camianın birleşip, Suriye konusunda ses çıkarmadığını aktaran Davutoğlu, şunları söyledi: “Esad bu zafiyetten yararlandı. Daha fazla zaman kazandı. Annan ateşkesinden sonra 2 bin kişi öldü. Bu nasıl bir ateşkes? Tam bir trajedi. Böyle bir psikolojiye girdiğinde değişimi çok zor. Uluslararası camiadan tek bir ses olursa tavrını değiştirecek, olmazsa otokratik rejim illüzyonu devam edecek. Esad’la değişiklik geleceğine inanmıyorum. Uluslararası camiadan bir ses gelirse ancak değişim olur. Aslında Soğuk Savaş bir bağlamda devam ediyor. Arap Birliği ve Türkiye, BM’ye gidiyor, Suriye’deki durumu tehdit edici olduğunu söylüyor. Karşılık ne oluyor; vetolar nedeniyle güçlü bir ses veremiyor. 139 ülke onaylıyor ama veto gücü nedeniyle iç dinamikler nedeniyle daimi üyeler nedeniyle binlerce insan ölüyor. Bundan sonra ne olacağı bilinmiyor. Her şey daha zor olacak. Eğer bir sorun yaşanırsa Türkiye’nin her türlü tedbiri almaya hakkı vardır; istikrar bölgesi istiyoruz biz. Rejim, istikrarsızlığın asıl sebebi. Bu nedenle gayet kararlı tek bir uluslararası camia pozisyonu benimsemeli ve o sesi vermeliyiz. Suriye dışında bir muhalefet oluştu. Güçlü bir destek verirse uluslararası cami muhalefete daha güçlü olur.”